Tresna hau lagungarri izango zaizu testu labur orokorrak eta webguneak gaztelaniatik euskarara, euskaratik gaztelaniara eta ingelesetik euskarara itzultzeko.
Egin klik hemen sisteman sartzeko.
La Fundación Elhuyar, que trabaja para la consolidación del euskera en el ámbito de la ciencia, ofrece en su diccionario on line traducciones del castellano, el francés y el inglés al euskera.
Irakasleentzako gida
Amnesty Internationalek material didaktiko hau eskeintzen du ikaslegoa mugimenduan dauden pertsonen errealitatera hurbiltzeko. Unitate honek hezkuntza-erkidegoari hezkuntza-baliabide berriak eskeini nahi dizkio ikaslegoan giza eskubideen inguruko elkartasun kontzentzia bat pizteko eta eurak gizabanako guztien eskubideen babesean eta defentsan barneratzeko.
Jarduerak
Unitate didaktiko honekin, irakasleak gerizpeari, inmigrzioari eta arrazakeriari buruz behar adina informazio izango du gai hauek gela barruan lantzeko. Era berean, gai hauen tamainari buruzko gogoeta, eztabaida eta jabetzea bultzatzeko jarduera didaktikoak ere aurkituko ditu. Jarduera guztietan helburuak, beharrezko materialak eta garapenerako argibideak daude zehaztuta.
Curso de Euskera en línea ofrecido por el Diario Español del Pueblo Vasco y creado por la Universidad de Deusto.
El curso ofrece varios niveles: uno de iniciación y dos para quienes ya tienen algún conocimiento del idioma.
Pulsar en la imagen para ir al curso on line.
Giza gorputza: Lagunduko didazu? Hau gertatzen zait…
xaropNola azalduko diot irakasleari tripako mina dudala ez badit ulertzen? Edo eztarriko mina dudala? Edo buruko mina? Nola jakinarazi ikasle horri begi gorriak dituela?
Inoiz halako kasuren batean egon bazara, aplikazio hau baliagarria izango zaizu. Sartu, aukeratu gorputzeko zer atal landu nahi duzun eta hautatu hizkuntza. Esaldi mordoa aurkituko duzu ikasteko, hizkuntza askotan gainera.
Eta, batez ere, katalanez nola esaten den jakingo duzu!
Jolastu eta ikasi osasun arloko gaiak hizkuntzen zoko honeta.
Auzokide berriak eta 14 urte bitarteko nerabeen artean xenofobia eta arrazakeria saihesteko heziketa-proposamena da.
Ekimen honen euskarri nagusia komiki bat da. Komikiaren orrialdeetan, neskek eta mutilek pertsonaia eta istorio desberdinak aurkituko dituzte, eta horiek guztiek hiritartasunaren balioei, migrazio-prozesuei eta kulturarteko bizikidetzari buruzko gogoeta egiteko gonbita egingo diete.
Ekimena Eusko Jaurlaritzako Enplegu eta Gizarte Gaietako Sailak eta Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak bultzatzen dute, eta heziketa-materialak EDEXek prestatu ditu, erakundeko bertako eta aipatutako sailetako kulturarteko hezkuntzaren arloko adituen parte-hartzearekin eta laguntzarekin.
https://www.losnuevosvecinos.net/eusk/
Urtez-urte Europa Eguna ospatzen da, maiatzaren 9an, Europako Batasunaren arrakastaren ikurra bihurtuz. Bakea, Egonkortasuna eta Europear Hiritartasuna ospatzen dugu, 60 urteko ohiko itzeleko proiektuarekin bat garelako.
Schuman Deklarazioa birgogoratzen dugu, Frantziak 1950eko maiatzaren 9an Alemania eta gainerako Europar Herrialdeei bideratutako proposamenta. Munduko Bigarren Gudaren desastrearen ondorioz utzitako aurrien etorkizuna ezarriz.
1985 urteko maiatzaren 9ª “Europa Eguna” bezala ezarri zen. Honen ondorioz, Europako Batasunaren ikurra bihurtu zen eta, 27 Europar Batasunaren Estatuetan ekintza amaigabeak egiten dira, biztanlegoa Europara urbiltzeko eta Europar Batasunaren Herriak elkar bideratzeko.
Liburuek mundua ezagutarazten digute.
Hor daude herrien sorrera kontatzen duten kondairak, haurrak pozik uzten dituzten ipuinak eta abestiak, beldurra gainditu eta ezbeharrari nola aurre egin azaltzen duten abenturak.
Gida honek gonbidatzen gaitu, liburuen bitartez, mundu arabiarraren aniztasunari begiratzen, unibertso kultural ezberdin eta, era berean, hurbilean murgil tzen, mundu hori gertutik ikusten eta baloratzen.
Gidaren izenburuak lau ataletan biltzen dira, Estatu espainiarreko lau hizkuntzetan, hain zuzen. Bakoitzak hartzen ditu hizkuntz horietan jatorriz, edo lehenengo aldiz, argitaratu diren liburuak eta sartzen ditu beste hizkuntzetara itzulita dauden liburuak.
Liburuek berri laburra dute idatzita jatorrizko hizkuntzan bakarrik (edo lehenengo itzulpenare nean, atzerriko liburuen kasuan) eta Estatu espainiarreko beste hizkuntzetako edizioetakoak bibliografikoki aipatzen dira.
Horrela, sail bakoitzak jasotzen ditu norberaren hizkuntzan kaleratutako liburu guztiak, baina batzuk berri laburrarekin eta beste batzuk berri laburrik gabe.
Sail bakoitzaren barnean, bost ataletan antolatzen dira liburuak: ipuinak eta tradizioaren kondairak, liburu ilustratuak, narrazioa,jakintzako liburuak eta komikiak.
Gidaren amaieran, gaien taula bat dator,eta hor azaltzen dira liburu batzuen gairik nabarmenenak, izenburuak euren artean lotzeko asmo didaktikoarekin, interes guneak edo irakurketa saioak antolatzeko.
Deskargatu PDF gida
2010
This volume focuses on issues such as the learning, use and assessment of languages in education, the age factor, the teaching of English as an international language and multilingualism at the university, in educational contexts in which several languages are taught either as subjects or languages of instruction. Jasone Cenoz proposes the ’Continua of Multilingual Education’ as a tool to identify different types of multilingual schools and focuses on Basque educational research to discuss issues that are relevant for other contexts. “Towards Multilingual Education: Basque Educational Research in International Perspective” is an up to date and comprehensive review of research involving Basque, Spanish and English in Basque schools. The book will be of great value to researchers, professionals and students interested in multilingualism and multilingual education all over the world.
Comprehensive in scope, and universal in its appeal, this book provides new understandings of multilingualism in education. By focusing on the case of the Basque Country, Cenoz studies the complexity of language development in an international, national and regional language, from early childhood education to university. The combination of the fine lens applied to the Basque Country with the broad strokes of deep theoretical and international understandings makes this a unique contribution.
Ofelia Garcia, City University of New York
This is a superbly detailed and insightful case study of multilingual education that covers multiple perspectives. It would be an excellent textbook as well as a important resource for scholars and policy makers in the field.”
Fred Genesee, McGill University
This book is a very timely and important contribution to the field of applied linguistics. It offers valuable insights into the study of bi- and multilingual education in the Basque Country from an international perspective. The author’s familiarity with both the educational context and research in the field of multilingualism is reflected in the intellectually rich and most comprehensive book which is bound to become an indispensable reference-point in any discussion on multilingualism and multilingual education.
Ulrike Jessner, University of Innsbruck
HIPIWIKI nació en el seminario de profesorado de refuerzo lingüístico (“HIPIak” en euskera) que se desarrolla en el Berritzegune de Leioa, pero, como todos los Wikis, es un sitio colaborativo al que se han ido sumando mas profesorado y asesorías de toda Euskadi y que está abierto a la participación de cualquier otra persona a la que le interese.
En estos momentos somos 28 contribuyentes.
Está dirigido a todas las Etapas educativas y su objetivo es servir como banco de recursos, tanto para el refuerzo en lengua (euskera, castellano) como para la Educación Intercultural en general.
En sus diferentes secciones vamos enlazando referencias de materiales, documentos y experiencias de centros interesantes, aportando algunos de producción propia: recursos para el aula, evaluación, metodología, programaciones, adaptación de textos, acogida, culturas, formación del profesorado… son algunas de ellas.
2009ko apirilaren 1ean Amelia Barquin eta Josu Amezaga mintzatu ziren Euskal Kulturgintzaren Transmisioa ikastaroan
Amelia Barquin & Josu Amezaga from Joxe Aranzabal on Vimeo.
Sugegorri Txirene
AURKEZPENA
Gure erkidegora gero eta etorkin gehiago iristeak eta gure lurraldean hainbat mendetatik bizi diren gutxiengo kulturalak egoteak erronka berriak planteatzen dizkio gure hezkuntza-sistemari. Horrez gain, hezkuntza berriztatzeko ildoak jarri behar dira abian, eta eskola kultura arteko dimentsiorako nola prestatuko den jorratu behar da. Horren bitartez, kultur pluraltasuna hain nabaria den mundu batean ikasle guztiak aurrera egiteko nola prestatu behar diren aztertuko da. Dena den, lehentasunez euskal kulturaren berezko balioak garatuko dira.
Ikastetxean dagoen aniztasunaren osagaietako bat osagai kulturala da, hau da, balio multzoak, errealitatea ulertzeko eta errealitatera egokitzeko moduak, ohiturak, antolamendua, espazioaren eta denboraren egituraketa, botere-erlazioak, elkar eragiteko jarraibideak eta arau aldakorrak.
Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak 2003-2004 ikasturtean abiarazi zuen Ikasle Etorkinak Artatzeko Programa, egungo migrazio-fenomenoaren aurrean egindako hausnarketaren ondorioz, eta Eusko Jaurlaritzak 2003an onartu zuen Immigrazioari buruzko Planaren gomendioekin bat etorriz.
Ikasle Etorkinak Artatzeko Programak honako printzipio hauek hartu ditu oinarri: integrazioa, berdintasuna, interkulturalitatea eta kalitatea. Programak, beraz, berdintasunean eta aniztasunarekiko errespetuan hezi nahi ditu ikasle etorkinak, kultura arteko hezkuntzaren ildotik. Aipatu Programan jasotzen den bezala, Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak irakasleentzat materialak didaktikoak landu eta hedatzeko konpromisoa hartu zuen.
Hasiera batean, ikasle etorkinei harrera-plana egiteko orientabideak argitaratu ziren. Ondoren, ikasle etorkinekin lanean diharduten irakasleentzat egokiak diren material desberdinak landu dira eta bilduma honetan biltzen dira. Bildumaren izena Zubirik zubi da eta Lehen eta Bigarren Hezkuntzako irakasle nahiz ikasleentzat diren materialak eskaintzen dira bertan.
TONTXU CAMPOS GRANADOS Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa sailburua
Ijitoak (egiptanotik eratorria, Egiptokoa) baita Rom herria izenez ere ezagunak, ziurrenik Punjab lurraldean (India eta Pakistan artean) jatorria duen eta Europara emigratu zuen etnia bat da.
https://eu.wikipedia.org/wiki/Ijito
Helburu Nagusia
Pertsona eta kultura desberdinekiko errespetua eta onarpena sustatzea, ezezaguna arbuiatzeko baino balio ez duten aurreiritziak murriztea, dena Hezkuntzaren bitartez eta kulturen arteko trukeari indarra emanez.
Nori zuzendia
Irakasleak, gurasoak eta 8 eta 12 urte bitarteko umeekin lan egiten duten hezkuntza-bitartekariak.
2005ean Multilingual Mattersek Txostenaren ingelesezko bertsioa argitaratu zuen (Words and Worlds), eta Euskal Herriko Unibertsitateak (EHU-UPV), euskarazko edizioa (Hizkuntzen Mundua; Munduko hizkuntzei buruzko txostena). 2006ko urrian frantsesezko edizioa Un Monde de Paroles, paroles du monde (L’harmattan) eta gaztelerazkoa Palabras y Mundos. Informe sobre las lenguas del mundo (Icaria) aurkeztuko dira. Lau bertsiotarako urte askotan zehar egindako lan guztia Eusko Jaurlaritzako Kultura Sailak diruz lagundutako lana izan da.
Munduko hizkuntzei buruzko txostenak Leioan 1996.urtean Hizkuntz Politikei buruz egin zen LINGUAPAX Nazioarteko Mintegian du iturburua. Mintegi hartan, Federico Mayor Zaragozak, orduko UNESCOko Zuzendari Nagusiak munduko hizkuntzen egoerari buruzko ikerketa egitea proposatu zuen. Hain zuzen ere, Mayor Zaragoza jaunak zera esan zuen:
Munduko hizkuntzen egoerari buruko UNESCOren lehen txosten baten premia dago, planetako hizkuntz aberastasuna deskribatu eta munduko lurralde guztietan hizkuntzek dituzten arazoak azalduko dituena, hizkuntz ondarearen kontzientzia sustatu, euren bilakaera behatzen lagundu eta hizkuntza biziak babesteko neurri gaurkotuak gomendatzeko helburuz.
Munduko hizkuntzei buruzko txostena izeneko proiektua UNESCOren 1997ko Biltzar Nagusian (29. bileran) onartu zen eta Euskal Herriak finantzatuta dago, Eusko Jaurlaritzaren (Kanpo Harremanetarako Idazkaritza Nagusia eta Kultura Saila) eta Unescoren artean 1997ko uztailaren 23an sinatutako Akordio-Memorandumari jarraiki.
Txostenaren helburuak
Txostenaren helburuak, munduko hizkuntza desberdinei buruz ahalik eta informazio gehien biltzea da, munduko hizkuntz ondareari buruzko datu-bankua sortzeko, hizkuntzei buruzko egoeraren diagnosia egitea eta errealitate soziolinguistikoen prospekzio azterketa burutzea. Hori guztia desagertzeko arriskuan edoeta gutxitutako egoeran dauden hizkuntzen sustapen eta berreskurapenerako politiken arloan hartu beharreko erabakiak errazteko.
Egitasmo hau gauzatzeko, zeregin desberdinak dituzten batzordeetan dauden hainbat adituren laguntza izan du UNESCOk. Batzorde Zientifikoa nazioarteko adituek osatzen dute. Miquel Siguán buru delarik, Batzorde honek aholkularitza lanak egiten ditu. Batzorde Teknikoa Euskal Herriko Unibertsitateko, Salamancako eta Bartzelonako Unibertsitateetako irakasleek osatzen dute. Txostena egiteaz gain, proiektuaren koordinazio orokorraz ere arduratzen dena, hain zuzen ere. Egitasmo hau aurrera eramateko denboraldi osoan laneran ari den lan taldea ere badago. Idazkaritza Teknikoan, eguneroko lanean diharduen taldearen egoitza Bilboko UNESCO ETXEAn dago.
Ikerketaren abiapuntua
Munduko hizkuntzei buruzko txostena hizkuntz ordezkapen prozesuen ikerketek lortutako emaitzetatik abiatzen da. Zentzu honetan, zera ikus dezakegu: azken hogeita hamar urteotan hizkuntza kopurua pixkanaka-pixkanaka murrizten joan dela, hizkuntza gehienetako hiztun kopurua ere murrizten ari dela eta hedapen prozesuan dauden hizkuntzetako (ingelesa, swahilia, tagaloa, indonesiera, e.a.) hiztun kopurua, berriz, goraka doala (Junyent 1999).
Gaur egungo hizkuntza bizien kopurua 5.000 eta 6.000 bitartekoa dela uste da, baina horietako asko hil egingo dira hurrengo urteetan (Junyent 1993, Hale 1992, Krauss 1992). Horrela Junyent-en (1999) hitzetan:
Azkeneko bostehun urteetan, munduko hizkuntzen kopurua erdira jaitsi da. Dacsyren estatistiken arabera, 1970etik 1985era bitartean, hizkuntz kopurua 4.500etik 2.700era jaitsi zen; beraz, 1.800 hizkuntza desagertu ziren 15 urtetan. Gaur egun, gutxi gorabehera 2.000 dira transmititzen ez diren hizkuntzak, eta joerak bere horretan jarraitzen badu, XXI. mendean gizateriaren hizkuntz ondarearen %90 desagertuko da.
Ondorioz, hauxe da proiektuaren alderdi deskriptiboarekin jakinarazi nahi dena: hizkuntzen homogenizazio prozesua mundu guztian gertatzen den fenomenoa dela; gune geografikoaren eta hizkuntz komunitate motaren arabera ezaugarri desberdinak dituelarik.
Hizkuntz ordezkapen prozesuen ikerketa orain dela gutxi garatu da soziolinguistikan eta, oraindik, oso esparru mugatua du. Egitasmo hau esparru horretan egindako lanei buruzko informazio zehatzetik abiatzen da. Zentzu honetan, lortutako emaitzek zera adierazten dute, hizkuntzen etorkizunari buruzko diagnostikoa sarritan hiztunen hautematean oinarritzen dela eta homogenizaziorako joera orokorra alde batera uzten dela; honenbestez, txosten honek garrantzi berezia ematen dio diagnostikoari, diagnostikoaren bitartez munduko hizkuntzen iragarpen fidagarriak eskaini nahi baitira. Hitz gutxitan esanda, hizkuntzen egoera eta dinamika azaltzen dituen informazio objektiboa eskaintzen da.
Munduko hizkuntzei buruzko txostena izateak, eta ez hizkuntza jakin batzuei buruzkoa, diagnostiko zehatzagoak eta zuzenagoak egitea ahalbidetu du. Orain arte hizkuntza jakin batzuk aztertu direnez, ez dira euren egiazko testuinguruan aztertu. Beste modu batean esanda, hizkuntzen egoera eta bilakaera aztertzerakoan ez da kontuan hartu hizkuntza hauek hedapen prozesuan dauden beste hizkuntza batzuen ondoan edoeta hauek inguratuta bizi direla eta batzuk eragin handia dutela besteengan.
Kontuan izan behar da hizkuntz ordezkapen prozesuak azaltzeko orain arte garatu den teoria bakarra Sassek (1992) proposatutakoa dela eta bere planteamenduak ordura arte aztertutako kasu bakanetan oinarritu behar izan zuela, nahitaez. Gure proiektuaren zabaltasuna kontuan hartuz, baliteke hizkuntzen heriotza edo berpiztuera azaltzeko erreferentzi eremu bat sortuko duten generalizazio berriak lortzea. Nolabait esateko, jarduera esparru berriak zehaztu eta zabaltzea ahalbidetzeko moduan aztertzen du txostenak hizkuntz dinamika.
Baina, egitasmoaren erronkarik handiena, zalantzarik gabe, etorkizuneko azterketa prospektiboa da. Kontuan hartuz gaur egungo gatazka asko eta asko kultura eta hizkuntz nortasunarekin zerikusia duten gaiekin lotuta agertzen direla, hizkuntzak desagertzeak biziraupenerako baliabideen murrizketa dakarrela eta, askotan, talde patologien sortzaile direla, premiazkoa da komunitate linguistiko guztien garapen osoa ez oztopatzea. Aski da Afrikako Erdialdeko pigmeoei, Afrikako Ekialdeko khoisan herriei, Australiako aborigenei, Estatu Batuetako eta Kanadako amerindiarrei edo Amazoniako komunitateei geratzen ari zaiena ikustea horretaz jabetzeko. Beste hitz batzuekin esanda, beharrezkoa da munduan hizkuntz politika egokiak gauzatzea, horrela, pertsonen arteko bizikidetasun egokirako oinarriak ezarriko baitira (Pinker, 1994).
Lehen esan bezala, proiektua lehendik esparru honetan egin diren lan eta teorietatik abiatzen da. Hala ere, konturatu gara ezin dela jaso hizkuntza guztien informazioa. Horri buruz, zera esan beharra dago: informaziorik eza informazio gisa hartu dela eta informazioa helezina den hizkuntzen kasuan, jarraipen berezia egin da gatazka, genozidio, edo balizko deportazioak aurkitzeko. Alderdi hori proiektuaren prospekzio azterketaren zati garrantzitsua izan da eta alde honetatik lan berria izan da, izan ere, orain arte informaziorik eza hizkuntza jakin batzuetan hartu da kontuan baina ez era orokorrean (Grimes, 1996).
Hasieratik esan beharra dago informazioren prozesaketa komunitateen datuetan oinarrituz egin dela. Hau da, muga administratiboak kontuan hartu gabe. Informazioa horrela prozesatzea funtsezkoa da, guren ustez, proiektuaren prospekzio azterketarako; izan ere, hiztun kopuruan aldaketa garrantzitsuak eragingo baititu. Oro har, hiztunei buruzko datuak errolda ofizialetatik ateratzen dira, eta hauek, estatuen mugak kontuan hartuz egiten dira. Baina komunitate linguistikoetan oinarrituz egingo balira, izugarri aldatzen dira kopuruak. Ethnologuek (Grimes, 1996) ematen dizkigun datuen arabera, 1.000 hiztun baino gutxiago dituzten hizkuntzen kopurua 412koa da (Brasilen 144, Kanadan, 39, Indian 76, Ameriketako Estatu Batuetan 124, Zairen 6 eta Kamerunen 23). Baina zenbaketa egiteko komunitate linguistikoetan oinarritzen bagara, 1.000 hiztun baino gutxiagoko hizkuntzen kopurua 374ra jaisten da. Hau da, 38 hizkuntza gutxiago. Adibide hau nahikoa da hizkuntz politika eraginkor batek esparru administratiboa gainditu eta alderdi historikoak, geografikoak, soziologikoak eta abar kontuan izan behar dituela erakusteko. Esan gabe doa, horiek guztiak hartuko direla kontuan informazioa prozesatzerakoan.
Hizkuntz desagerpena dugu mende honetako arazorik larrienetako bat eta, gainera, atzerabiderik gabeko arazoa dela dirudi (Hale, 1992). Hori bakarrik ez: hiztunak ez dira konturatzen euren hizkuntza hiltzen ari dela harik eta prozesuak atzerabiderik ez duen arte. Beraz, garbi dago premiazkoa dela munduko aberastasun linguistikoaren babesa bultzatuko duen konponbideren bat aurkitzea. Horretarako, nazioarteko komunitateak hizkuntzei buruzko informazio objektiboa behar du, eta zentzu honetan, UNESCOk sustatutako Munduko hizkuntzei buruzko txostena lagungarri ona izan daiteke, ez bakarrik hizkuntzarik ahulenak salbatzeko, baizik eta bidezkoak ez diren hierarkizazioak saihestuko dituzten formulak sortzeko. Hizkuntzak eta kulturak, pertsonak bezala, berdinak dira duintasunari dagokionez, nahiz eta ikuspuntu demografiko, politiko eta ekonomikotik desberdintasun nabarmenak egon beraien artean. Carmen Junyentek (1993) dioen legez,
“Agian merezi du honako gai honetaz pentsatzea: zer gertatu ote zaio aitona bati, kalte egingo diola uste duelako bere hizkuntza bilobari transmititu nahi ez izateko (eta hori milioika lagunengan eragina duen arazoa da) edo bestela, zenbateraino umiliatu duten pertsona bat bere hizkuntzak ezertarako balio ez duela pentsatzera iristeko (ezta bere umeei hitz egiteko ere, bere gurasoek berari hitz egin zioten bezala)”.
Egitasmoaren metodologia
Txosten honen oinarri modura erabili den metodologiak funtsezko bi zutabe ditu: galdeketa eta gai honi buruz lehendik dagoen dokumentazioaren azterketa.
Galdeketa
Munduko hizkuntzei buruzko txostenerako erabili den informazioa bilketa galdeketan oinarritzen da. Beraz, tresna hau da ikerketaren ardatz nagusia eta bere mende daude, neurri handi batean, txostenak emango duen informazioaren kopuru eta kalitatea. Bestalde, liburuetan, ikerketetan, eta erakunde espezializatuetan lehendik bilduta dagoen informazioarekin alderatuko dugu informazio hori.
https://www.amarauna-languages.com/orokorra/txostena.php?hizk=eu
Afrika Bibang nació en (Algorta, Bizkaia) trae aires nuevos a la música vasca, con su mezcla del soul más moderno, rythman blues, electrónica y otros estilos.
Conocida por sus actuaciones en directo junto a formaciones consagradas como Etsaiak y Fermin Muguruza, materializa su arrolladora capacidad vocal a través del soul, su estilo más personal.
Saber más sobre Africa Bibang
Fuente: Yo también actúo contra el racismo
Euskara ikasteko baliabideak egokiak eta kalitate onekoak izatea bermatzen du HABEk
HABE-ren eskutik, euskara beste hizkuntzen parean lingu@net europa atarian
Euskara ikasteko baliabideak egokiak eta kalitate onekoak izatea bermatzen du HABEk
Europako Komisioaren laguntza duela, 20 hizkuntza ikasteko eta irakasteko aukera eskaintzen da on-line. HABEren partaidetzari esker, euskara gainerako hizkuntzen parean dago Lingu@net Europan, alegia, laster mundu guztiko hizkuntza irakasle eta ikasleentzako erreferentzia nagusi bihurtuko den atari berrian.
Lingu@net Europa hizkuntzak ikasteko on-line baliabideen zentro eleanitza da, doan betiere. Batetik hizkuntza modernoak ikasteko eta irakasteko on-line dagoen informazioaren berri, eta bestetik, horretarako esteketarako loturak eskaintzen ditu.
Lingu@net Europaren helburua hauxe da: hizkuntza-irakasleak edo ikasleak ulertzen duen edozein hizkuntzatan izatea probetxuzko baliabideak edo baliabide horiek aurkitzeko aukera ematea, ez bakarrik bere ama-hizkuntzan.
Zentro eleanitz horretara sartzeko aukera, eta bertan nabigatzekoa, 20 hizkuntza hauek eskaintzen dute: alemanerak, bulgarierak, danierak, estonierak, euskarak, frantsesak, galizierak, gaztelaniak, grezierak, ingelesak, islandierak, italierak, katalanak, lituanierak, malterak, nederlanderak, polonierak, portugesak, suedierak eta suomierak.
Joseba Erkizia HABEko zuzendari nagusiak adierazi duenez, HABEren partaidetza hiru helbururekin egin da. Batetik, euskara ikasteko dauden on-line baliabide egokien berri atari garrantzitsu honetan “jasoa egoteko”, hau da, munduko “edozein lekutatik edozeinek euskara ikasteko dauden baliabideen berri modu azkar eta erosoan jaso ahal izan dezan”, web gunean jasota dauden gainerako hizkuntzetan egin daitekeen bezalaxe. Beste xedea, web gune honetan zerrendatzen diren euskara ikasteko baliabideak egokiak eta kalitate onekoak izatea “bermatzea”, hau da, euskara ikasteko baliabiden zerrenda “aldez aurretik egindako hautapenaren emaitza izatea”. Eta, azkenik, “atari honetan euskaraz nabigatu ahal izatea, nahiz euskarazko metodo bila izan nahiz munduko bestelako edozein hizkuntza ikasteko baliabide bila aritu”.
Lingu@net Europari esker 3.500 baliabide katalogatuetara dago sarbide eleanitza. Horietatik asko berariaz dira hizkuntza-ikasleentzako. Eta laguntza eta orientabideak eskaintzen dizkie hizkuntza nola ikasi jakin nahi badute, edo duten maila ebaluatu nahi izatera, eta beste ikasle batzuekin on-line bidezko harremanak nahi badituzte. Atal horiek garatzen aritu dira hizkuntza-irakaskuntzan aditu direnak, Europa guztikoak.
Lingu@net Europa garatzen dabiltzanak Europako 20 herrialdetako 24 erakunde dira.
Hasieran hizkuntzen irakaskuntzan aditu zirenentzako eta hizkuntza-irakasleentzako zen. Gaur egun Europako Komisioaren laguntza jasotzen du Sokrates programaren bidez (Lingua Action 2), xede hauek lortze aldera:
* Hizkuntza gehiagotara iristea.
* Baliabideak ugaltzea.
* Hizkuntza ikasten diharduten helduei laguntzea.
Baliabideen kalitatea:
Lingu@net Europako baliabideak aukeratzen ekimen honetako bazkideak aritu dira, edo erabiltzaileek eurek gomendatutakoak dira gainerakoan. Sartuta dauden baliabideak ekimeneko bazkideek onartu egin dituzte, hurrengo kalitate-ezaugarriok betetzen dituzten arabera onartu ere:
1. Edukiak fidagarriak dira, eta hizkuntzaren aldetik zuzen idatziak.
2. Interfazearen diseinua argia da, nabigatzeko erraza, eta erabiltzaileari eskaintzen dion tresnen aldetik, erabilgarria (adibidez, on-line laguntzak).
3. Baliabidea iraunkorra izatea, eta aldian-aldian gaurkotzen dena.
4. Eduki mingarririk ez izatea, eta eduki mingarrietara eramaten duen estekarik ere ez izatea.
5. Baliabidearen hornitzailea sinesgarria izatea, hots, iturriak fidagarriak izatea. Adibidez:
* Atzerriko hizkuntzak irakastera emanak dauden eskualdeetako, herrialdeetako edo nazioarteko erakundeak.
* Editoreak eta komunikabideak.
* Profesionalez osatutako sareak eta elkarteak
* Aipatutako kalitatezko baldintzak betetzen dituzten on-line baliabideak dituzten beste hainbat pertsona eta erakunde, atzerriko hizkuntzak irakasten dabiltzanak.
Lingu@net Europako baliabideak katalogatzerakoan eta sailkatzerakoan deskribatzaile eleanitzak erabili dira. Deskribatzaile hauek ekimen-taldeak berak garatu ditu. Dublin Core Metadata Iniciative (DCMI) delakoak metainformazioari buruzko estandar batzuk ezartzen ditu, eta horren arabera zehaztu dira deskribatzaile hauek.
Lingu@net Europa kudeatzen hainbat erakundek osatutako nazioarteko partzuergoa dabil. Erakunde hauek adituak dira hizkuntzen irakaskuntzaren arlo pedagogikoan, teknikoan, eta informazioaren kudeaketan eta zabalkundean, eta beren eskarmentua eskaintzen diote ekimenari ekarpen gisara.
Batzordearen koordinatzailea CILT da, Hizkuntza Zentro Nazionala, (Erresuma Batua).
Egungo hainbat bazkide:
• Alemania: Goethe-Institut Inter Nationes e.V. (Germany and worldwide)
• Austria (y toda Europa): Council of Europe: European Centre for Modern Languages in Graz (ECML)
• Bégica y Países Bajos: De Nederlandse Taalunie (TAALUNIE) • Bulgaria: Evropeiski centar za obuchenie i kvalifikazia (ECET)
• Dinamarca: Handelshøjskolrn | Århus / Aarhus School of Business (HHA/ASB)
• España: Instituto Cervantes |Universidad Politécnica de Madrid, Departamento Ingeniería de Sistemas Telemáticos (DIT-UPM)
• Estonia: OÜ Miksike, SER / Miksike Learning Environment
• Finlandia: Jyväskylän ypliopisto / University of Jyväskylä
• Francia: Association de GEstion du Réseau des Centres d’Etude des Langues des Chambres Françaises de Commerce et d’industrie (AGERCEL) Maison des langues – Centre International d’Études Pédagogiques
• Grecia: Institute for Language and Speech Processing (ILSP)
• Irlanda (y toda Europa): European Confederation of Language Centres in Higher Education (CercleS)
• Islandia: Háskóli Islands / University of Iceland
• Lituania: VALSTYBES INSTITUCIJU KALBU CENTRAS
• Malta: Universita’ ta’ Malta / University of Malta
• Polonia: Fundacja Nauki Jezyków Obcych “Linguae Mundi”
• Portugal: Instituto Camões
• Suecia: Svenska institutet / Swedish Institute Instituciones asociadas:
• Italia: Istituto Nazionale di Documentazione per l’Innovazione e la Ricerca Educativa (INDIRE)
Erakunde elkartuak:
* Euskal Herria: Helduen Alfabetatze eta Berreuskalduntzerako Erakundea HABE): Eusko Jaurlaritza-Gobierno Vasco
* Galizia: Xunta de Galicia: Consellería de Educación e Ordenación Universitaria, Dirección Xeral de Política Lingüística.
* Katalunia:Generalitat de Catalunya, Secretaria de Política Lingüística
Donostia, 2006ko ekainaren 20a
https://www.linguanet-europa.org/plus/welcome.htm
Sarean dago jada euskararekin funtzionatzen duen lehen itzultzaile automatikoaren demo edo probetako bertsioa: Opentrad. Gaztelania lotzen du galiziera, katalana eta euskararekin, baina besteetan ez bezala, euskararen kasuan norabide bakarrean, gaztelaniatik euskarara.
Maiatzaren 30an aurkeztuko da, Bartzelonan, itzulpen automatikoko Opentrad proiektua. Kataluniako Unibertsitate Politeknikoan izango da aurkezpena, goizeko 11:30ean. Transferentzia sintaktikoko sistema da Opentrad, kode irekikoa, gaztelania, katalana/valentziera, galegoa eta euskerarekin erabiltzeko balio duena.
Web orrian duzue ikusgai Opentraden funtzionamendua: testuak, dokumentuak (HTML, RTF eta TXT) eta web orriak itzul ditzakezue. SourceForgeren bidez banatzen dira programa eta datu horiek. Eleka Ingeniaritza Linguistikoa izan da proiektuaren buru, eta beste bi enpresa eta lau unibertsitate hauekin elkarlanean jardun du: : Elhuyar Fundazioa, imaxin|software, Euskal Herriko Unibertsitatea, Vigoko Unibertsitatea, Alacanteko Unibertsitatea eta Kataluniako Unibertsitate Politeknikoarekin. Espainiako Industria, Turismo eta Merkataritza Ministerioaren laguntza izan du proiektuak.
Itzulpen automatikoko proiektua da Opentrad, transferentzia sintaktikoan oinarritua eta kode irekikoa. Gaztelania, katalana/valentziera, galiziera eta euskararekin erabiltzeko balio du. Testuak edo dokumentuak itzultzen ditu Opentradek, baita web orrien edukia ere, haietan nabigatzen ari garela. Hizkuntza-pare hauek badute dagoeneko jarduera-prototipoa:
Gaztelania (es) « » Katalana (ca).
Gaztelania (es) « » Galegoa (gl)
Gaztelania (es) » Euskara (eu) (gaztelaniatik euskarara itzultzen du sistemak, baina ez alderantziz).
Abiadura handiko bi itzultze-motor ditu sistemak, C++-en programatuak biak: transferentzia sintaktiko partzialekoa da bata (Apertium), elkarrengandik hurbilekoak diren hizkuntza-bikoteetarakoa (es-ca, es-gl); bestea, berriz (Matxin), transferentzia sintaktiko osokoa da, elkarrengandik hurbilekoak ez diren hizkuntzetarako egina(es-eu).XMLn gordetzen dira sistemako hizkuntza guztietako datu linguistiko elebakar eta eleaniztunak, modulu-diseinu batekin. Diseinu horri esker, errazagoa da datuen elkarreragiketa eta programa-fluxura integratzea. Kode irekian egina da sistema; hori dela eta, softwarea garatzen duen enpresa orok sartu ahal du Opentrad bere sistemetan. Horixe da, hain justu ere, helburua: zenbait programa eta ingurunetara hedatzea itzulpen automatikoaren erabilera.
Hiru enpresak eta lau unibertsitatek hartu dute parte proiektu honetan, Eleka Ingeniaritza Linguistikoa S.L. buru zela. Elekaz gain Elhuyar Fundazioa eta Galiziako imaxin|software enpresa jardun dira.. Unibertsitateei dagokienez, berriz, Euskal Herriko Unibertsitatea, Alacanteko Unibertsitatea (Valentzia), Kataluniako Unibertsitate Politeknikoa eta Vigoko Unibertsitatea aritu dira Opentrad proiektuan.
2004an ekin zion lanari enpresa- eta unibertsitate-partzuergoak, eta 2006ko lehen hiruhilekoan iritsi dira lehenbiziko emaitzak. Maiatzaren 30ean, asteartea, goizeko 11:30ean, emango da emaitza horien berri, Bartzelonan, Kataluniako Unibertsitate Politeknikoko Aula Master aretoan.
Espainiako Industria, Turismo eta Merkataritza Ministerioak finantzatu du Opentraden zati bat, PROFIT programaren bidez.
